Günlük yaşantımızda rahatça gülümsemek, istediğimiz her yiyeceği gönül rahatlığıyla çiğnemek ve konuşurken kendimizi özgürce ifade edebilmek dişlerimizin muntazam ve eksiksiz olmasıyla mümkündür. Peki ama diş implantı gerçekten ne zaman gerekli hale gelir? Hangi durumlarda implant tedavisi düşünülmelidir? Gelin, birlikte inceleyelim.
Diş implantı hangi durumlarda yapılır?
- Çiğneme ve beslenme sorunları,
- Estetik ve özgüven kaybı,
- Diş kaymaları ve çene problemleri,
- Çene kemiği erimesi,
- Kırık veya çatlamış dişler,
- Protez uyum sorunları,
- Konuşma problemleri,
- Dişeti ve diş köklerinde ciddi enfeksiyon varlığı.
İmplant diş tedavisi kimlere uygulanır?
İmplant diş tedavisi pek çok farklı nedenle uygulanabilir.
- Gastrit ve reflü gibi mide rahatsızlıklarını tetikleyebilir.
- Bağırsaklarda gaz, şişkinlik ve hazımsızlık problemlerine yol açabilir.
- Özellikle yaşlı bireylerde malabsorpsiyon (besinlerin bağırsakta yeterince emilememesi) riski artar, çünkü büyük parçalı yiyecekler sindirim sistemini zorlar.
Eksik diş-dişler nedeniyle çiğneme ve beslenme sorunları olanlara diş implantı yapılabilir.
Eksik dişler, çiğneme fonksiyonunu doğrudan etkiler. Özellikle arka dişlerdeki kayıplar, sert ve lifli gıdaların çiğnenmesini zorlaştırır. Yetersiz çiğneme, yiyeceklerin yeterince küçük parçalara ayrılmadan mideye gitmesine neden olur. Bu da:
Dişlerinde eksiklik olan bireyler genellikle: Et, çiğ sebze ve sert meyve gibi lifli gıdalardan kaçınır. Oysa bu gıdaların besin değeri yüksektir. Uzun süre bu gıdaları tüketmemek protein, vitamin (özellikle B12, C ve D), mineral (demir, çinko, kalsiyum) eksikliklerine yol açar. 2012 yılında yapılan bir çalışmaya göre, 20’nin altında doğal dişi olan yaşlı bireylerin yetersiz besleneme riski %21.3 iken, dişleri daha fazla olan grupta bu risk %0 olarak bulunmuştur.
Estetik güzellik ve özgüven kaybı yaşayanlara implant diş tedavisi yapılabilir.
Ön diş eksiklikleri gülümsemeyi doğrudan etkilerken, arka bölgelerdeki kayıplar da zamanla yüz konturunun bozulmasına yol açabilir. Bu değişimler bireyde özgüven kaybına neden olabilir. Oysaki implant destekli estetik işlemler, hem doğal bir görünüm sağlar hem bireyin yeniden özgüven kazanmasına destek olur.
Diş kayması ve çene problemleri olanlara diş implantı tedavisi yapılabilir.
Diş çekimi ardından çevredeki dişler zamanla boş kalan diş bölgesine kayar. Bu kapanış bozukluklarına neden olabilir ve çene eklemi (TMJ) sorunlarını tetikleyebilir. Diş implantları, bu boşlukları zamanında doldurarak hem diş dizilimini korur hem de ileride oluşabilecek çene problemlerinin önüne geçer.
Zamanında implant yaptırılmazsa üst çenedeki diş, alt çenede boşta kalan bölgeye doğru sarkar. Sarkma nedeniyle üst ve alt dişler tam kapanma fonksiyonunu kaybeder. Bu da çiğneme bozukluğuna ve çene eklemine aşırı yük binmesine yol açar. Oysa diş çekiminden sonra implant yerleştirilse bu boşluk korunur, diş kaymaları ve çene sorunlarının önlenebilir.
Çene kemiği erimesi olanlara implant diş tedavisi uygulanabilir.
Çene kemiği özellikle arka bölgelerde ve alt çenede daha fazla gözenekli bir yapıya sahiptir. Diş çekiminden sonra, o bölgedeki çene kemiği kullanılmadığı için zamanla erimeye başlar. Çene kemiğindeki erime yüzün olduğundan daha yaşlı görünmesine ve estetik sorunlara neden olur.
Klinik çalışmalar, diş kaybından sonraki 12 ay içinde kaybedilen alveolar kemik genişliğinin %50’ye ulaşabileceğini göstermektedir. Ayrıca daha uzun dönemde de her yıl %0.5–1 oranında ilave kemik erimesi gerçekleşir. İmplant, çiğneme sırasında kemiğe yük ileterek kemik dönüşümünü tetikler ve resorpsiyonu azaltır. 2016 yılında yapılan bilimsel bir çalışmada 18 farklı bilimsel makale incelenmiş ve implant tedavileri ile kemik korunmasının desteklendiği sonucuna varılmıştır.
Çatlamış veya kırık dişleri olanlara implant tedavisi yapılabilir.
Derin kök çatlağı veya büyük kırık durumlarında dişin tedavisi mümkün olmayabilir. Böyle durumlarda diş çekilerek yerine implant yerleştirilmesi gerekebilir. Kırık diş çekildikten hemen sonra (yeterli kemik varsa) implant yerleştirme ile eksiklik daha kısa sürede giderilebilir. Böylece tedavi süresi kısalır ve hasta çiğneme fonksiyonunu hızlıca geri kazanır.
Protez uyum sorunları olanlara implant diş tedavisi yapılabilir.
Gevşek veya uyumsuz protezler çiğneme esnasında kayabilir, ağız içinde yaralara ve ağrılara yol açabilir. Sürekli protez yapıştırıcısı kullanma ihtiyacı oluşabilir. Tat ve sıcaklık hissinin azalması gibi şikayetler görülebilir.
İmplant destekli protezler, hastanın protezinin sabitlenmesini ve kemik desteğinin korunmasını sağlayar. İmplant hastaya konfor ve işlevsellik açısından büyük fayda sunar. Çalışmalar, mandibularda(alt çene kemiğinde) iki implantlı overdenture (implant üstü takma diş) tedavisi sonrası hastaların ağız sağlığına bağlı yaşam kalitesinde istatistiksel açıdan belirgin iyileşme olduğunu göstermiştir..
Konuşma problemleri olanlara implant diş tedavisi yapılabilir.
Özellikle ön diş eksiklikleri, bazı seslerin doğru telaffuz edilmesini zorlaştırabilir. “S, Z, F, V” gibi sesleri çıkarmak problemn olabilir. Bu durum, sosyal hayatta iletişim sorunlarına yol açabilir. İmplant destekli sabit protezler sayesinde hastalar daha rahat ve net konuşur. Eğer siz de eksik dişleriniz nedeniyle konuşma sorunları yaşıyorsanız diş implantına ihtiyacınız olabilir.
Diş eti enfeksiyonu nedeniyle oluşabilecek sağlık sorunlarını önlemek isteyenlere implant diş uygulanabilir.
Tedavi edilmeyen çürük veya diş kökünde gelişen diş apseleri, çevre dokulara hızla yayılabilir. Bu durumunda iltihap etraf dokulara, sinüslere veya kan dolaşımına geçerek septik tablo ve sepsise neden olabilir. Başta maksillofasiyal bölge olmak üzere boyun boşluklarına inen enfeksiyonlar hayatî risk oluşturur.
Buna ilaveten diş eti hastalığı (periodontitis) uzun süre tedavi edilmezse, ağızdaki zararlı bakterilerin yayılmasına neden olabilir. Bu bakteriler zaman zaman kana karışarak sistemik iltihaplanmaya yol açabilir. Bazı araştırmalar periodontal hastalıklar ile kalp-damar hastalıkları ve diyabet ilişkisinin varlığını bildirmiştir, ancak bu konuda kesin rakamlarla ilgili bir veri bulunmamakladır. Amerika’da her yıl gerçekleşen 300 bin kalp krizinin yarısının dişlerde biriken plak kaynaklı olabileceği ifade edilmiştir.
Enfeksiyonlu diş çekilerek odontojen fokus (ilthap odağı) ortadan kaldırılır. Daha sonra yerine yerleştirilen implant ile hem eksik diş sorunu giderilir hem de ağızdaki enfeksiyon kaynağı temizlenmiş olur. Böylece hastanın hem ağız sağlığı korunur hem de ek sistemik komplikasyon riski azaltılır.
Sonuç:
Diş implantı yalnızca estetik bir tercih değil; aynı zamanda ağız sağlığı, çiğneme verimliliği, konuşma kalitesi ve genel yaşam konforunu artıran harika bir çözümdür. Eğer siz de yukarıdaki durumlardan bir veya birkaçını yaşıyorsanız, bir diş hekimine danışarak implant tedavisinin sizin için uygun olup olmadığını öğrenebilirsiniz.
Unutmayın, eksik bir diş sadece bir boşluk değildir; zamanla tüm ağız sağlığınızı etkileyebilecek bir domino taşıdır.