Diş kaplamaları, hem estetik görünüm hem de dişin korunması için sıkça tercih edilen tedavilerden birisidir. Fakat çoğu hastanın aklında aynı soru var: “Kaplamanın altındaki diş çürür mü?” Bu merak aslında çok doğal. Çünkü kaplamanın altında hâlâ kendi dişiniz duruyor. Üstelik doğru bakımı yapmadığınızda risklerle karşı karşıya kalabilirsiniz. İşte bu yazıda, kaplama altındaki dişlerde neler yaşanabileceği, hangi sorunların görülebileceği ve bunların nasıl fark edileceği gibi bilgileri bulabilirsiniz.
Kaplama dişin altındaki diş çürür mü?
Evet, kaplama yaptırdıktan sonra altındaki doğal diş çürüyebilir. Bazı çalışmalar kaplama yaptırdıktan sonra %1 (0–3%) düzeyinde çürüklerin oluşabileceğini gösteriyor. Kaplamadan sonra alttaki dişiniz tamamen koruma altına alınmış sayılmaz. Eğer ağız hijyeni ihmal edilirse, diş etleri ile kaplamanın birleştiği ince bölgede bakteriler birikebilir. Bu olumsuz durum da zamanla dişin altındaki doğal kısmın çürümesine yol açabilir. Yani kaplama, dişi tamamen koruyan sihirli bir kalkan değildir. Düzenli bakım olmazsa risk devam eder. Antalya’daki ağız ve diş sağlığı merkezimize gelen bazı hastalar “Kaplama yaptırdım, artık çürümez.” diye düşünüyor. Ancak bu en sık karşılaştığımız yanlış bilgilerden biri.
Kaplamanın altındaki diş çürürse ne olur?
Kaplamanın altındaki diş çürüdüğünde aslında sorun sadece “dişin çürümesi” değildir; zincirleme başka etkiler de ortaya çıkar.
Kaplamanın altındaki dişin çürümesi durumunda ilk belirtiler
Çürük başladığında genellikle hafif sızlamalar, sıcak-soğuk hassasiyeti veya çiğnerken bir rahatsızlık hissi ortaya çıkar. Kaplama dişin üstünde olduğu için bu belirtiler her zaman net hissedilmeyebilir. Yani çürük, çoğu zaman gizlice ilerler.
Çürüğün ilerlemesi
Eğer bu süreç fark edilmez ya da önemsenmezse, çürük dişin sinirlerine kadar ilerleyebilir. Bu noktada iltihap başlar. İltihap demek, dişte zonklayan bir ağrı, gece uyutmayan rahatsızlık ve bazen yüzün şişmesi anlamına gelir.
Kaplamaya etkisi
Çürük ilerledikçe kaplama da bu durumdan olumsuz etkilenir. Altındaki yapı zayıfladığı için kaplama sallanabilir, düşebilir veya yeniden kullanılamayacak hale gelebilir. Bu, hastanın hem estetik hem fonksiyonel açından zor durumda kalmasına yol açar.
Sonuçları
Erken fark edilirse, çürük temizlenip kanal tedavisi ile diş kurtarılabilir.
Geç kalındığında ise diş çekimine kadar giden sonuçlar ortaya çıkabilir. Çekim sonrası ise implant ya da köprü gibi yeni tedavilere ihtiyaç duyulur.
Birçok hasta, “Kaplamanın altı çürümez sanıyordum.” diyerek şaşırır. Oysa bilimsel olarak kaplama sadece dıştan bir koruma sağlar. Bakteri diş-diş eti hattında boşluk buldu mu, ilerlemeye devam eder.
Kaplamanın altındaki diş çürürse ne yapılmalı?
Bu durumda en doğru adım hemen diş hekimine başvurmaktır. Genellikle kaplama çıkarılır, çürük temizlenir ve dişin durumu değerlendirilir. Eğer diş kurtarılabiliyorsa kanal tedavisi yapılır ve üzerine yeni kaplama hazırlanır. Ama çürük çok ilerlemişse diş çekimi gerekebilir. Bu nedenle erken müdahale diş kurtarır, diyebiliriz.
Kaplama altındaki dişin iltihaplanması nasıl geçer?
Kaplama altındaki dişin iltihaplanması tedavi edilmeden kendi kendine geçmez. Mutlaka profesyonel bir müdahale gerekir. Çünkü iltihap, dişin sinirlerinin ya da kök çevresindeki dokuların bakteri kaynaklı olarak zarar görmesi anlamına gelir.
Nasıl müdahale edilir?
İlk adım, detaylı bir muayene ve röntgen ile iltihabın seviyesini tespit etmektir. Eğer çürük ilerleyip sinirlere ulaşmışsa genellikle kanal tedavisi yapılır. Bu tedavide dişin içindeki enfekte olmuş sinir dokusu ve mikroplar temizlenir, özel dolgu malzemeleri ile dişin içi kapatılır. Böylece hem ağrı hem de iltihap kontrol altına alınır.
Kaplamanın durumu
Kaplama varsa, bazen bu tedavi kaplama üzerinden açılarak yapılabilir. Ancak kaplama çok zarar görmüşse ya da alttaki diş büyük ölçüde yıpranmışsa, yeni bir kaplama yapılması gerekebilir.
İlerlemiş durumlar
Eğer iltihap sadece dişin içinde kalmaz ve kök çevresine yayılırsa, dişin etrafında şişlik, apseler ve hatta çene kemiğinde erimeler görülebilir. Bu durumda tedavi daha zorlaşır ve bazen dişi kurtarmak mümkün olmayabilir. Böyle bir durumda implant ya da köprü gibi alternatif çözümler devreye girer.
Zirkonyum altındaki diş çürür mü?
Evet, yetersiz ağız hijyeni varsa zirkonyum kaplamanın altındaki diş çürüme riski taşır.
Neden çürür?
Zirkonyum, estetik ve dayanıklılığıyla en çok tercih edilen kaplamalardan biridir. Ancak bu malzeme sadece dişi dışarıdan korur. Eğer kaplama ile diş eti arasında küçük boşluklar kalırsa, yetersiz ağız hijyeni sorunu yaşanıyorsa boşluklardan giren bakteriler dişin alt kısmında çürümeye sebep olabilir. Özellikle diş fırçalama ve diş ipi kullanımı aksatıldığında bu risk artar.
Zirkonyum kaplamanın altındaki dişin çürüdüğü nasıl anlaşılır?
Zirkonyum diş kaplama altındaki diş çürüdüğünde genellikle şu belirtiler görülür:
- Kaplamanın kenarlarında sızlama,
- Diş etinde kızarıklık veya şişlik,
- Ağız kokusu,
- Hafif hassasiyet veya ağrı.
Eğer çürük erken fark edilirse kanal tedavisiyle diş kurtarılabilir ve üzerine yeniden zirkonyum kaplama yapılabilir. Geç kalınırsa dişi kaybetme ihtimali ortaya çıkar.
Lamine kaplamanın altındaki diş çürür mü?
Evet, lamine kaplama (yaprak porselen) altındaki diş de çürüme riski taşır. Çünkü lamine kaplama sadece dişin ön yüzeyine çok ince bir tabaka halinde yapıştırılır. Bu kaplama estetik açıdan harika bir görünüm sağlasa da, dişin tamamını sarmadığı için kenarlardan ya da diş eti çizgisinden giren bakteriler zamanla dişte çürük oluşturabilir. Özellikle iyi fırçalanmayan bölgelerde bu risk daha da artar.
Emax kaplama dişin altındaki diş çürür mü?
Evet, Emax kaplamanın altındaki diş çürüyebilir.
Çünkü kaplama dişi tamamen koruyan sihirli bir zırh değildir, sadece güçlü bir kalkan gibidir. Eğer dişin kenarlarında boşluk oluşursa ya da ağız hijyeni yeterince iyi olmazsa bakteriler o aralıklardan sızarak alttaki doğal dişe zarar verebilir.
Emax kaplamalar hem estetik açıdan hem de dayanıklılık yönünden oldukça başarılıdır. Özellikle ön dişlerde şeffaflık ve doğallık sağladığı için çok tercih edilir. Ancak kaplamanın ömrü ve alttaki dişin sağlığı, tamamen kişinin günlük bakım alışkanlıklarına bağlıdır. Düzenli fırçalama yapılmadığında ya da diş ipi kullanılmadığında bakteriler diş etinde ve kaplama kenarlarında çoğalır. Bu da zamanla çürüğe ya da diş eti problemlerine yol açabilir.
Bizim kliniğimize gelen hastalarımızda da en sık gördüğümüz şey, kaplamanın değil, kaplama altındaki dişin bakım eksikliği nedeniyle zarar görmesidir. Yani kaplama tek başına çürüğü engellemez. Düzenli kontroller ve doğru bakım ile yıllarca sorunsuz kullanılabilir.
Emax diş kaplama ile ilgili detaylı bilgiye ayrıca bakabilirsiniz.
Kaplama dişin çürümesi nasıl anlaşılır?
Kaplama dişin altındaki diş çürüdüğünde bunu anlamak bazen kolay olur, bazen de çürük gizlice ilerleyebilir. Çünkü kaplama dişin üstünü kapattığı için çürük gözle her zaman fark edilmez. Ama vücudumuz çoğu zaman sinyal verir. Düzenli kontrollerde diş hekimi röntgenle bunu kesin olarak ortaya çıkarır. Bununla birlikte sizin de evde fark edebileceğiniz bazı belirtiler vardır.
Kaplama dişin çürüdüğünü gösteren belirtiler:
- Ağrı ve sızlama → Özellikle sıcak-soğuk yiyeceklerde ani bir sızlama hissediyorsanız bu durum çürüğün belirtisi olabilir.
- Tat değişikliği → Ağzınızda kötü bir tat veya koku hissediyorsanız, kaplama altındaki diş çürüyor olabilir.
- Hassasiyet artışı → Normalde sorun yaratmayan yiyecek ve içecekler artık dişinizde rahatsızlık veriyorsa dikkat etmelisiniz.
- Diş etinde şişlik → Kaplamanın olduğu bölgede şişlik veya kızarıklık, iltihap ve çürüğün işareti olabilir.
- Basınca ağrı → Yemek yerken dişinize bastığınızda ağrı hissediyorsanız bu durum çürükle ilgili olabilir.
- Kaplamanın oynaması → Kaplama gevşiyor ya da sallanıyorsa, altında çürük başlamış olabilir.
- Ağız kokusu → Düzenli fırçalamanıza rağmen geçmeyen ağız kokusu kaplama altındaki çürükten kaynaklanabilir.
- Renk değişimi → Kaplama kenarlarında kararma ya da koyulaşma görüyorsanız bu da çürüğün işareti olabilir.
- Sürekli zonklama → Özellikle geceleri artan zonklayıcı bir ağrı varsa bu genelde ilerlemiş bir çürüğün habercisidir.
Kaplama dişin ömrünün bittiği nasıl anlaşılır?
Kaplama dişin ömrünün bittiğini anlamanın en basit yolu, onun size verdiği sinyallere kulak vermektir. Eğer kaplama artık tam oturmuyor, yemek yerken sallanma hissi veriyor ya da hafif ağrılar başlıyorsa bu önemli bir işarettir. Yine zamanla renk değişikliği, çatlama veya kaplamanın kenarlarından sızan kötü koku da kaplamanın ömrünü doldurduğunu gösterir.
Bazen hasta kaplamayı hâlâ sağlam sanır ama altındaki diş çürümeye başlamış olabilir. Bu durumda da sızı, hassasiyet ya da diş etinde şişlik gibi belirtiler ortaya çıkar. Yani özetle, kaplamada rahatlık kaybı, estetik değişim veya sürekli rahatsızlık hissettiğinizde onun artık yenilenme zamanı gelmiş demektir.
Kaplama diş sonrası hangi sorunlar yaşanabilir?
Kaplama diş sonrası bazı sorunlar görülebilir. Ancak bu olumsuz durumlar her hastada aynı şekilde ortaya çıkmaz. Genellikle dikkatli bakım ve düzenli kontrollerle çoğu sorun önlenebilir.
- Ağrı ve sızlama: Özellikle kaplama yeni yapıldığında veya altındaki dişte hassasiyet varsa ortaya çıkabilir.
- Diş eti problemleri: Şişlik, kızarıklık veya kanama görülebilir. Kaplamanın kenar uyumu iyi değilse bu risk artar.
- Çürük riski: Kaplamanın altındaki doğal diş korunmazsa çürük gelişebilir.
- İltihap ve enfeksiyon: Çürüğün ilerlemesi ya da diş eti problemleri zamanla iltihaba yol açabilir.
- Çatlama veya kırılma: Sert yiyecekler, gece diş sıkma gibi alışkanlıklar kaplamanın zarar görmesine sebep olabilir.
- Sallantı ve uyum bozukluğu: Zamanla kaplamanın yapışkan gücü zayıflayabilir ya da diş eti çekilmesi nedeniyle boşluk oluşabilir.
- Renk değişikliği: Özellikle porselen altı metal kaplamalarda diş eti kenarında koyulaşma görülebilir.
Bu olumsuz durumların hiçbiri gözünüzü korkutmasın. Hastalarımızda gördüğümüz en büyük fark, düzenli kontrole gelenlerde bu sorunların çok daha az yaşanması. Yani kaplama sonrası bakım ve düzenli diş hekimi ziyareti aslında tüm sürecin en önemli kısmıdır.
Kaplama dişin altı neden siyah olur?
Kaplama dişin altının siyah görünmesinin birkaç bilimsel nedeni vardır. En sık görülen sebep, kaplamanın kenarlarından sızıntı olması ve altındaki doğal dişte çürük gelişmesidir. Ayrıca metal destekli porselen kaplamalarda, metal altyapının zamanla diş eti kenarında gri–siyah bir yansıma oluşturması da sık rastlanan bir durumdur. Diş eti çekilmesi veya kaplamanın altındaki dokuda renk değişimi de siyah görüntünün nedenleri arasında sayılır.