Zirkonyum kaplama mı, porselen kaplama mı? Hangisi tercih edilmeli, hangisi daha avantajlı? Zirkonyum ve porselen, kaplama diş tedavileri içerisinde en sık tercih edilen iki kaplama malzemesidir. Her iki kaplama da gerçek dişe oldukça benzer. Hangi kaplamanın tercih edileceği ise hastanın estetik beklentileri, kaplamanın kullanılacağı bölge ve bireysel alışkanlıklara bağlı olarak değişebilir.
Bu yazımızda “En doğal görünen diş kaplaması hangisi, hangisi daha uzun ömürlü, gülüş estetiği için en iyi kaplama diş seçeneği hangisidir?” gibi sorularınıza cevap bulabilirsiniz.

Zirkonyum ve porselen kaplama arasındaki farklar
Zirkonyum ve porselen kaplama arasında; estetik karşılaştırma, ışık geçirgenliği, renk uyumu, diş eti uyumu, kişiye özel uygulama planlaması ve dayanıklılık açısından farklılıklar bulunur.
Zirkonyum ve porselen kaplamada estetik açıdan karşılaştırma
Porselen kaplamalar, zirkonyuma kıyasla daha estetik kabul edilir.
Zirkonyum kaplama dişler, dayanıklılık bakımından porselen kaplamadan daha üstün oldukları için kaplamanın yapılacağı dişin konumu ve hastanın kaplama tedavisinden estetik beklentisi dikkate alınarak tercihte bulunulur. Hasta ve diş hekiminin birlikte karar verdiği kaplama malzemesi ile tedavinin yapılması en sağlıklı seçenektir.
Zirkonyum mu, porselen mi? Hangisi daha doğal görünür?
Doğal dişlerde ışık geçirgenliği vardır. Metal altyapılı olmayan, tamamen seramik porselen kaplamalar doğal diş minesine çok yakın bir ışık geçirgenliğine sahiptir. Bu da dişe canlı ve doğal bir parlaklık kazandırır. Günümüzde yüksek şeffaflığa sahip zirkonyum kaplamalar bulunsa da ışık geçirgenlikleri tam porselen kaplamalar kadar başarılı değildir. Bu nedenle zirkonyum kaplamalar daha mat ve opak bir görünüme sahip olur.

Zirkonyum mu porselen mi doğal dişlerle daha iyi renk uyumu sağlar?
Porselen kaplama dişler bireyin diş rengini tam olarak taklit etmek için çok katmanlı olarak üretilir. Bu katmanlar dişe derinlik kazandırır. Renk geçişlerinin daha doğal olmasını sağlar.
Porselen kaplama diş tedavilerinde gölgelendirme, renk geçişleri, opaklık gibi detaylar hassas bir şekilde ayarlanır. Bu sayede doğal dişte bulunan ince lekeler, yarı saydam gölgeler veya ışık oyunları porselen kaplamayla da yapılabilir. Zirkonyum kaplama ise bu gibi detaylarda sınırlı özelliklere sahiptir.
Zirkonyum mu porselen mi diş eti ile daha uyumlu durur?
Porselen kaplamalar diş ve diş etinin birleştiği bölgede doğal bir geçiş sağlar. Porselen kaplamalardaki yüksek ışık geçirgenliği diş eti çizgisinde metal altyapılı porselen kaplamalarda görüldüğü gibi mor, koyu renk bir çizgi oluşmasına engel olur. Bu durum, özellikle güldüğünde diş eti seviyesi görünen hastalar için büyük bir avantajdır.
Zirkonyum kaplama tedavilerinde de metal olmadığı için kaplama ve diş eti geçişi estetiktir. Morarma ya da koyu çizgi görülmez. Ancak estetik bakımdan tamamen porselen olan kaplama diş tedavileri daha pürüzsüz bir görünüm sunar.
Kişiye özel estetik uygulamalarda hangi kaplama diş tedavisi yapılabilir?
Porselen kaplamalar laboratuvar ortamında detaylı ve sanatsal şekilde üretilir. Diş teknisyenleri porseleni katman katman işler. Doğal dişlerde görülen mine çatlakları, mikro lekeler, yaşa bağlı ton farklılıkları gibi detaylar porselen kaplamaya yansıtılabilir. Özellikle ön diş estetiğinde doğal ve kişisel bir gülüş isteyenler için porselen kaplama tedavisi kişiye özel estetik uygulamalar yapma olanağı sunar.
Zirkonyum mu porselen mi daha dayanıklı?
Zirkonyum kaplamaların çiğneme basıncına karşı mukavemet gücü oldukça yüksektir. Zirkonyum kaplama ömrü doğru bakımlarla 20 yıla kadar çıkabilir.
Meta-analizler, zirkonyum tekli kaplamaların ortalama 5 yıllık sağkalım oranının %98,3 olduğunu göstermektedir. Uygun bakım ile zirkonyum kaplamalar 10–20 yıl hatta daha uzun süre dayanabilir. Metal destekli porselen kaplamaların ortalama ömrü ise genellikle 5–15 yıl arasında değişmektedir.
Dayanıklılığı yüksek olan zirkonyum kaplamalar diş sıkma (bruksizm) veya gıcırdatma alışkanlıkları olan hastalar için daha çok tercih edilir. Hem literatür hem de klinik uygulamalar, zirkonyum kaplamaların yüksek kırılma direnci ve uzun ömürlü kullanım avantajına sahip olduğunu gösterir. Porselen kaplamaların ise, doğal görünümleri nedeniyle ön dişlerde sıkça tercih edildiği bilinmektedir.
Kullanım Alanları
Gelişen teknoloji ile modern şeffaf materyaller üretilmiştir. Bunlar zirkonyum kaplamaların estetik özelliklerini büyük ölçüde geliştirmiştir. Bu gelişme sayesinde, zirkonyum hem arka hem de ön dişlerde yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Zirkonyum, ön bölgede uzun ömürlü dayanıklılık sağlarken aynı zamanda estetik sonuçlar sunar. Bu avantajlarıyla ön dişlerde de sıklıkla tercih edilir.
Zirkonyum ve porselen kaplamalar genellikle farklı ideal kullanım alanlarına sahiptir. Zirkonyum kaplamalar, genellikle yüksek çiğneme kuvvetlerine maruz kalan azı dişler gibi arka bölgelerde tercih edilirken; porselen kaplamalar, estetik beklentilerin yüksek olduğu ön dişlerde tercih edilir.
Dişlerde aşırı çapraşıklık olduğunda veya köprü ayağı oluşturulması gerektiğinde zirkonyumun güçlü yapısı önemli avantajlar sunar. Ayrıca, diş sıkma veya gıcırdatma sorunu olan kişiler için porselene göre daha dayanıklı bir seçenek olarak zirkon kaplama öne çıkar.
Zirkonyum ve porselen kaplamaların avantajlar ve dezavantajlar
Zirkonyum ve porselen kaplamaların kendilerine özgü avantajları ve dezavantajları vardır. Aşağıda bu avantajlar detaylandırılmıştır:
Zirkonyum kaplamaların avantajları
Zirkonyum kaplamalar, yüksek dayanıklılıkları ve kırılmaya karşı direnci sayesinde uzun ömürlü kullanım sunar. Yoğun çiğneme kuvvetlerine maruz kalan arka dişler için güvenli bir tercihtir. Metal içermemeleri, onları biyouyumlu hâle getirir ve alerji riskini ortadan kaldırır. Ayrıca, metal altyapı bulunmadığından dolayı diş eti hizasında koyu çizgi oluşumu gibi estetik sorunlar yaşanmaz.
Zirkonyum materyali, doğal diş rengini taklit edebilen geniş bir renk skalasına sahiptir. Yüksek şeffaflığa sahip yeni nesil zirkonyumlar, doğal dişe çok yakın bir estetik görünüm sunar. Ayrıca, cilalanmış zirkonyum yüzeyler, komşu dişlerde neredeyse hiç aşındırıcı etki yaratmaz.
Zirkonyum kaplamaların dezavantajları
Önceki nesil zirkonyumlar oldukça opaktı ve bu nedenle ışık geçirgenlikleri sınırlıydı. Yeni teknolojiyle geliştirilen versiyonlar daha şeffaf olsa da, estetik açıdan hâlâ porselen kaplamanın gerisinde kalabilir. Zirkonyum kaplamalar, yapısal dayanıklılığı korumak amacıyla genellikle daha kalın üretilir. Bu da, doğal dişin daha çok aşındırılmasını gerektirir ki, bu durum özellikle zayıf ya da az diş dokusu kalan vakalarda bir dezavantaj oluşturur.
Bazı estetik uygulamalarda, zirkonyum üzerine porselen tabakası eklenir. Ancak bu tabaka zamanla çatlayabilir veya kırılabilir.
Porselen kaplamaların avantajları
Porselen kaplama diş tedavilerinin estetik başarısı, uzun yıllardır kanıtlanmıştır. Özellikle ön dişlerde, doğal ışık geçirgenliği ve renk uyumu sayesinde porselen kaplama oldukça tatmin edici sonuçlar verir. Bu açıdan görünümüne önem veren hastalar için mükemmel bir seçenektir.
Porselen kaplamaların ince şekilde hazırlanması, uygulanmadan önce dişin fazla aşındırılmamasını sağlar. Ayrıca, metal alt yapı ile birlikte kullanıldığında dayanıklılığı artar. Yöntemin geleneksel ve yaygın olması, bu malzemeyle hem laboratuvar hem de klinik düzeyde çalışmayı kolaylaştırır.
Porselen kaplamaların dezavantajları
Metal destekli porselen kaplamalarda, yıllar içinde diş etlerinde çekilme başladığında metal alt yapı görünür hâle gelebilir. Bu durum, estetik açıdan olumsuz bir görüntüye yol açabilir. Porselenin dış tabakası zamanla aşınabilir; sert gıdalarla birlikte çatlama veya küçük kırıklar meydana gelebilir.
Eski tip, yüksek sertlikteki parlak porselenler, karşıt dişlerde aşındırıcı bir etki yaratabilir. Ayrıca, alt yapısında metal bulunan porselen kaplamalar bazı hastalarda sıcak-soğuk hassasiyetine yol açabilir. Genel olarak porselen kaplamalar, zirkonyum kadar dayanıklı değildir ve bu nedenle arka dişlerde kullanılırken dikkatli olunmalıdır.
Sonuç: Size en uygun olanı seçin.
Diş hekimlerinin genel görüşü, zirkonyumun özellikle arka dişler için dayanıklı bir malzeme olduğudur. Diş sıkma veya gıcırdatma gibi sorunlar varsa, daha güvenli bir seçenektir. Genel olarak, zirkonyum kaplama yaptıran hastalar, kaplamanın uzun ömürlü olmasından memnun kaldıklarını belirtmektedir. Öte yandan, porselen kullanan hastalar "doğallık" hissinden hoşlanmakta; ancak zamanla oluşabilecek çatlaklardan dolayı memnuniyetsizliklerini dile getirebilmektedir.
Aşağıdaki tablo, her iki kaplama türünün temel özelliklerini özetlemektedir:
Kriter |
Zirkonyum Kaplama |
Porselen Kaplama |
Dayanıklılık |
Çok yüksek |
Yüksek (metal destekliyse) |
Estetik |
Yüksek (özellikle yeni nesil) |
En yüksek |
Kullanım Alanı |
Arka dişler, köprüler |
Ön dişler |
Doku Uyumu |
Biyouyumlu, alerji riski yok |
Metal varsa hassasiyet olabilir |
Karar verirken dişin bulunduğu bölge, estetik beklentiniz ve ağız alışkanlıklarınız göz önünde bulundurulmalıdır.
Güzel bir gülüş her şeyi değiştirir. Sağlıklı ve estetik bir gülüş için en doğru seçimi birlikte yapalım!
Bu metin bilgilendirme amaçlı yazılmıştır. Diş hekiminizin önerileri esas alınmalıdır. Muayene için iletişime geçiniz.